فراخوان چاپ دوبیتی های بختیاری

🍃🌺🍂🍂🥀🍁🍃🌼🌞🌿🍂🍃🌷🌞🥀🌷🌞🟩✳️

انجمن- شعر و ادب- عباس ارشاد- ناغان با همکاری- انتشارات- دِزپارت منتشر می نماید.✳️🟩 

♦️🔶  #فراخوان جمع آوری "دوبیتی های بختیاری" برای چاپ در کتاب 🔶♦️              #ویژه_شاعران _بختیاری سرا _معاصر_ایران 

گردآورنده: #ناصر_حسین پور

عنوان کتاب:♦️ # "دوبیتی های بختیاری"

💫1-هر شاعر می تواند از یک تا پانزده دوبیتی برای چاپ برای ما ارسال نماید.# اشعار به صورت اِعراب گذاری ارسال گردد.2-دوبیتی ها بعد از بررسی و تایید توسط کارشناسان انتخاب و در کتاب به چاپ می رسند.3- چاپ- دوبیتی - بختیاری به صورت_رایگان انجام می شود. 4- شما می توانند با_ خرید - یا چند- کتاب -# دوبیتی های بختیاری #- ما را مورد حمایت قرار دهید.#5- به هر شاعر حداقل ۲  صفحه اختصاص داده می شود. صفحه نخست عکس و  خلاصه ی روزمه شاعر و صفحه دوم به بعد - دوبیتی های شاعر قرار می گیرد.# ارسال یک عکس و خلاصه ای از رزومه همراه با شعر ارسال شود. 6-  برای حفظ حقوق مؤلف و سراینده، اشعار به ۲ شکل ( دست نویس و تایپ شده ) دریافت می گردد. 7-  آخرین مهلت ارسال #دوبیتی  تا آخر تیر ماه ۱۴۰۱ است. 8- دریافت آثار از طریق شماره واتساپ و تلگرام 09913141657 صورت  می‌گیرد. 

دریافت اخبار و اطلاعیه های " کتاب دوبیتی های بختیاری " http://naghan.blogfa.com

http://dezpart.blogfa.com

https://instagram.com/davar.naghan1400?utm_medium=copy_link╭┅─═ঊঈ💞ঊঈ═─┅╮   

    آدرس دریافت آثار:تلگرام: https://t.me/Dobitihaybakhtiary

واتساپ:         

09913141657

صندوق الکترونیکی:  [e-mail] ╰┅─═ঊঈ💞ঊঈ═─┅╯

 

ادامه نوشته

فروش ویژه کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری در نهمین نمایشگاه کتاب چهارمحال و بختیاری

به اطلاع کلیه علاقه مندان فرهنگ و آداب و رسوم محلی بختیاری می رساند فروش ویژه کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری و سایر کتاب های تاریخی و فرهنگی بختیاری با تخفیف ویژه نمایشگاه بزرگ کتاب چهارمحال و بختیاری(40 درصد) آغاز شد. برای خرید کتاب از تاریخ 16 تا 22شهریور 1392 به این آدرس مراجعه فرمایید: شهرکرد- میدان دفاع مقدس- محل دائمی نمایشگاه های استان  (راهرو 2 غرقه انتشارات نیوشه) ساعات بازدید نهمین نمایشگاه استانی کتاب چهارمحال و بختیاری صبح ها 9تا12 عصرها از ساعت16 تا 20.

با تشکر: علی حسین پور

چاپ کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری

 انتشار کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری:

این کتاب مهرماه ۱۳۹۱ به چاپ رسیده است و به طور اختصاصی به جنبه های گوناگون زندگی کودکان بختیاری و جایگاه آنان در فرهنگ بختیاری  می پردازد. در واقع به نوعی معرفی شاخه ای کوچک از درخت تناور و ریشه دار فرهنگ بختیاری است و با بررسی آن می توان به توانمندی های مردم بختیاری در طول تاریخ در پدید آوردن چنین فرهنگ ادبیات ارزشمندی مرتبط با ذوق و علاقه کودکان و نوجوانان آگاه شد...

قابل توجه علاقه مندان به فرهنگ و ادبیات عامه بختیاری: برای خرید و سفارش کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری تألیف علی حسین پور لطفاً به کتاب فروشی آفتاب شهرکرد به آدرس بلوار حافظ، رو به رو آتش نشانی(تلفن:[phone]) مراجعه فرمایید و یا به صورت حضوری در ساعات اداری (7/30 تا 14/30 )  به این آدرس: شهرکرد- میرآباد غربی- بلوار طالقانی- میدان ابوریحان- اداره ارشاد شهرستان شهرکرد(مجتمع فرهنگی و هنری مهر)- طبقه همکف بنیاد ایران شناسی شعبه چهارمحال و بختیاری مراجعه فرمایید.                                                با تشکر: علی حسین پور

معرفی کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری

 

مشخصات کتاب

نام کتاب: فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری

نویسنده: علی حسین پور

محل نشر: شهرکرد

نام ناشر: نیوشه

سال نشر: ۱۳۹۱

قیمت: ۱۵۰۰۰تومان

کتاب فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری به چاپ رسید. این کتاب اثری علمی – دانشگاهی در حوزه فرهنگ و ادبیات عامه بختیاری و به طور تک نگاری و اختصاصی  مرتبط با کودکان بختیاری است و با پژوهشِ میدانی و کتاب‌خانه‌ای تهیّه و تدوین شده است. در این کتاب عناوین و مطالب زیر آمده است.

فصل اول: کليّات تحقيق

فصل دوم: تاريخچه، تعاريف و مفاهيم كاربردي

فصل سوم: مقدمه‌ای بر شناخت سرزمين و مردم بختياری

فصل چهارم: جايگاه کودک در فرهنگ مردم بختياری

 فصل پنجم: ادبيّات كودكان بختياری

بخش نخست: ادبيّات داستاني كودكان بختياري

بخش دوم: ادبيّات غير داستاني كودكان بختياري

الف) چيستان‌هاي بختياری

ب) كودك در آيينه‌ي ضرب‌المثل‌هاي بختياری

 ج) ترانه‌هاي كودكانه بختياري

۱) لالايي‌ها

2) ترانه‌هاي نوازشي کودکان بختياري

3) بازي‌ - ترانه‌های سنتی بختياري

 4) ترانه‌هاي کار در فرهنگ بختياری

5) اشعار گاگِريو(سوگ سروده) بختياري

گاگِريوهاي كودكانه

لطفا نظرات و پیشنهادهای خود را درباره کتاب و یا سفارش برای خرید آن را به این ايميل بفرستید [e-mail]   (با سپاس: علی حسین پور )   

 

کتابشناسی تاریخی و فرهنگی چهار محال و بختیاری

در بخش کتاب شناسی و منبع شناسی  چهار محال و بختیاری فهرستی از مهم ترین منابع فارسی در زمینه تاریخ و فرهنگ با ذکر مشخصات، نام و نام خانوادگی نویسنده، نام کتاب، محل نشر، نام ناشر و تاریخ نشر برای استفاده محققین و علاقه مندان این حوزه معرفی می شوند. لازم به ذکر است بیشتر این منابع در کتابخانه بنیاد ایران شناسی تهران به آدرس : تهران، خیابان شیخ بهایی، خیابان ایرانشناسی و بنیاد ایران شناسی شعبه استان چهارمحال و بختیاری به آدرس: شهرکرد، میرآباد غربی،بلوار طالقانی، نبش میدان ابوریحان، مجتمع فرهنگی مهر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، طبقه همکف، بخش کتابخانه تخصصی بنیاد موجود و قابل استفاده علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ چهار محال و بختیاری است.

ادامه نوشته

معرفی کتاب: لردگان در مسیر تاریخ

مشخصات کتاب

نام کتاب: لردگان در مسیر تاریخ

نویسنده: ساسان طهماسبی کُهیانی

محل نشر: قم

نام ناشر: آوای منجی

سال نشر: ۱۳۹۰

قیمت: ۳۵۰۰۰ ریال

معرفی کتاب: احیاء تصحیح و شرح مثنوی سروشانه آصف قهفرخی

مشخصات کتاب

نام کتاب:احیاء تصحیح و شرح مثنوی سروشانه آصف قهفرخی(شعر فارسی)

به کوشش: سعید کیان پور قهفرخی

محل نشر:تهران

نام ناشر:پیام علم و هنر

سال نشر: ۱۳۷۸

معرفی کتاب: بر شانه های زردکوه

مشخصات کتاب

نام کتاب:بر شانه های زردکوه(مجموعه شعر فارسی-بختیاری؛سروده های ۱۳۷۵- ۱۳۵۵)

سراینده:قهرمان محمدی

محل نشر:تهران

نام ناشر:آنزان

سال نشر: ۱۳۷۷

معرفی کتاب: کِلَوس دَمِ برف

مشخصات کتاب

نام کتاب:کِلَوس دَمِ برف(نقد و نگاهی به سروده های افسر بختیاری)

نویسنده:علی محمدی

محل نشر:؟

نام ناشر:معین

سال نشر: ۱۳۷۷

معرفی کتاب:دیوان مُلا زُلفعلی بختیاری

مشخصات کتاب

نام کتاب:دیوان مُلا زُلفعلی بختیاری(مجموعه اشعار به گویش بختیاری)

مقدمه و تحقیق:محسن دهقان

محل نشر:اصفهان

نام ناشر:مشعل

سال نشر: ۱۳۷۶

معرفی کتاب:گُلبانگ بختیاری

مشخصات کتاب

نام کتاب:گُلبانگ بختیاری(مجموعه اشعار به گویش بختیاری)

سراینده:داراب رییسی (با مقدمه ای از دکتر علی قنبری)

محل نشر:شهرکرد

نام ناشر:ایل

سال نشر: ۱۳۷۵ (چاپ سوم)

معرفی کتاب آوای ایل

مشخصات کتاب

نام کتاب:آوای ایل

سراینده:داراب رییسی بختیاری

محل نشر:اصفهان

نام ناشر:ناظر

سال نشر: ۱۳۷۲

معرفی کتاب: دیوان اشعار محمد حسن قُلزم

مشخصات کتاب

نام کتاب:دیوان اشعار محمد حسن قُلزم

سراینده:میرزا محمد حسن قلزم 

به کوشش: اصغر شهبازی

محل نشر:فرخ شهر

نام ناشر:آصف

سال نشر: ۱۳۸۶

معرفی کتاب: دیوان میرزا احمد ملال دِزکی

مشخصات کتاب

نام کتاب:دیوان میرزا احمد ملال دِزکی

سراینده:  میرزا احمد ملال دِزکی(شاعری از خطّه چهارمحال و بختیاری در قرن سیزدهم هجری قمری)

گردآورنده:مصطفی ملالی دزکی(نوه شاعر)

محل نشر:اصفهان

نام ناشر:گلبن

سال نشر: ۱۳۷۹

معرفی کتاب: دیوان شیدای چهارمحالی دهکردی

مشخصات کتاب

نام کتاب:دیوان میرزا عباس خان چهارمحالی دهکردی(شیدا)

سراینده:میرزا عباس خان چهارمحالی دهکردی(معروف به شیدا)

به کوشش: مرید محمدی

محل نشر:شهرکرد

نام ناشر:مرید

سال نشر: ۱۳۷۹

معرفی کتاب: دیوان ندیم الشعرا

مشخصات کتاب

نام کتاب:دیوان ندیم الشعرا(شاعر قرن سیزدهم)

سراینده:عبدالحسین ندیمی شهرکی

به کوشش: شهرام ندیمی

محل نشر:فرخ شهر

نام ناشر: آصف

سال نشر: ۱۳۸۱

معرفی کتاب گل باوینه(بابونه)

مشخصات کتاب

نام کتاب:گل باوینه(بابونه): مجموعه اشعار بختیاری

سراینده:فریده چراغی

محل نشر: اصفهان

نام ناشر: صنوبر

سال نشر: ۱۳۸۱

معرفی کتاب: اگر این ماهیان رنگی نبودند

مشخصات کتاب

نام کتاب:اگر این ماهیان رنگی نبودند

سراینده:بهمن رافعی (بروجنی) 

محل نشر: تهران

نام ناشر: گفتمان خلاق

سال نشر: ۱۳۷۸

معرفی کتاب:بی عشق، ما سنگ، ما هیچ

مشخصات کتاب

نام کتاب:بی عشق، ما سنگ، ما هیچ

سراینده:بهمن رافعی (بروجنی) 

محل نشر: تهران

نام ناشر: گفتمان خلاق

سال نشر: ۱۳۷۸

معرفی کتاب فال گوش: اشعار محلی بروجنی(ج1)

مشخصات کتاب

نام کتاب: فال گوش: اشعار محلی بروجنی(ج۱)

سراینده:حیدرعلی طالب پور

محل نشر: تهران

نام ناشر: گفتمان خلاق

سال نشر: ۱۳۷۸

معرفی کتاب قله نشین قاف: اشعار محلی بروجنی

مشخصات کتاب

نام کتاب: قله نشین قاف: اشعار محلی بروجنی(ج۲)

سراینده:حیدرعلی طالب پور

محل نشر: تهران

نام ناشر: گفتمان خلاق

سال نشر: ۱۳۷۸

 

معرفی کتاب دیوان داراب افسر بختیاری

مشخصات کتاب

نام کتاب: دیوان داراب افسر بختیاری

به کوشش: حسین افسر بختیاری

محل نشر: فرخ شهر

نام ناشر: جهان بین

سال نشر: ۱۳۸۹

قیمت: ۷۰۰۰۰ریال

معرفی کتاب جستاری در فرهنگ و هنر بختیاری

مشخصات کتاب

نام کتاب: جستاری در فرهنگ و هنر بختیاری

نام نویسنده: عبّاس قنبری عدیوی

محل نشر: شهرکرد

نام ناشر: نیوشه

سال نشر: ۱۳۹۰

قیمت: ۶۰۰۰۰ ریال

معرفی کتاب یک ایل یک صدا: نگاهی به شعر موسیقی بهمن علاءالدین(مسعود بختیاری)

مشخصات کتاب

نام کتاب: یک ایل یک صدا: نگاهی به شعر  موسیقی بهمن علاءالدین(مسعود بختیاری)

نویسنده: سعید شیرین‌بیان

ناشر: کتاب شمس با همکاری مؤسسه‌ی پژوهش‌اندیشان کسرا

سال نشر: ۱۳۸۹(چاپ چهارم)

قیمت:۶۰۰۰۰ریال

معرفی کتاب بلوط زاگرس یادمان آیین نکوداشت عبدالعلی خسروی«قائد بختیاری»

مشخصات کتاب

نام کتاب:بلوط زاگرس یادمان آیین نکوداشت عبدالعلی خسروی«قائد بختیاری»

به کوشش: اقبال صالحی

محل نشر: فرخ‌شهر

ناشر: جهان‌بین

سال نشر: ۱۳۸۹

قیمت: ۸۰۰۰۰ریال

 

معرفی کتاب یاشاسین شهرکیان

مشخصات کتاب

نام کتاب: یاشاسین شهرکیان(منظومه‌ی ترکی)

سرایش و ترجمه: همایون علیدوستی

محل نشر: تهران

ناشر:سوره مهر

سال نشر: ۱۳۸۹

قیمت: ۵۲۰۰۰ریال

معرفی کتاب فرخ‌شهر در گذر تاریخ

مشخصات کتاب

 نام کتاب: مجموعه مقالات همایش فرخ‌شهر در گذر تاریخ

به کوشش: کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای اسلامی فرخ‌شهر

محل نشر: فرخ‌شهر (شورای اسلامی فرخ‌شهر)

سال نشر: ۱۳۹۰    قیمت: ۲۰۰۰۰ریال

كتاب مجموعه مقالات همایش فرخ‌شهر در گذر تاریخ به کوشش کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای اسلامی فرخ‌شهر به چاپ رسیده است. اين كتاب داراي ۹۵صفحه است و در اردیبهشت سال ۱۳۹۰ با قيمت ۲۰۰۰ تومان به چاپ رسیده و شامل این مقالات است:مروری بر وضعیت ساختارهای اقتصادی اجتماعی فرخ شهر(مریم اولادی) تحولات جمعیتی فرخ شهر(اکبر شفیعی قهفرخی) فرخ شهر در گذر تاریخ(علی شهابی) دیرنگی فرخ شهر(غلامحسین فتاحی قهفرخی) نگاهی مختصر به تاریخ و جغرافیای تارخی فرخ شهر(داریوش فتوحی) اشاره ای به تاریخچه حمل و نقل جاده ای در فرخ شهر(حبیب اله ایزدی قهفرخی) درباره کنایه های فرخ شهر(غضنفر برزگر قهفرخی) سیمای جغرافیایی- فرهنگی فرخ شهر(تهمینه جعفریان قهفرخی) آیین روسوم و انگاره های فرهنگی فرخ شهر(بهارک خرمیان) قهفرخ در گذار تمدن(مژده راهنما قهفرخی) صنعت فرش فرخ شهر(پریسا شفیعی) لازم به ذکر است روز ۲۰ اردیبهشت ماه به عنوان «روز فرخ شهر» نامیده شده است و قرار است هر سال به این مناسبت همایشی جهت معرفی بیشتر فرخ شهر از توابع شهرستان شهرکرد برگزار شود.برای اطلاع بیشتر در این باره به سایت ایرنا مراجعه فرمایید. http://shahrekord.irna.ir/News/80123231

معرفی کتاب دریچه ای به فرهنگ و ادب چهارمحال

 مشخصات کتاب

نام کتاب: دریچه‌ای به فرهنگ و ادب چهار محال

نویسنده: همایون کاظمی

محل نشر: تهران

ناشر: هادیان

سال انتشار: ۱۳۹۰

قیمت:۳۷۰۰۰ ریال

كتاب دریچه ای به فرهنگ و ادب چهارمحال تألیف همایون کاظمی است. اين كتاب داراي ۱۳۵صفحه و در قطع رقعی است و انتشارات هادیان تهران آن را در سال ۱۳۹۰ با قيمت ۳۷۰۰ تومان به چاپ رسانده است. اين كتاب شامل پیشگفتار و پنج بخش  با موضوعات گوناگون فولکلوریک چهارمحال است.  نويسنده در بخش اول یازده قصه و افسانه چهارمحال آورده است و در بخش  چهار حکایت و روایت عامیانه را ذکر کرده و در بخش سوم نمونه ای از لالایی ها و اشعار کودکانه  در بخش چهارم تعداد اندکی از بازی های کودکانه چهارمحالی را آورده است.  مؤلف در بخش پنجم کتاب نمونه ای از اشعار  محلی و عامیانه چهارمحال - از جمله اشعار قالی بافان-  را آورده است. همان طور که از عنوان این کتاب پیداست مطالب نوشته شده در این کتاب تنها گوشه و دریچه ای از فرهنگ غنی و باارزش مردم چهارمحال است که نویسنده به طور شفاهی جمع آوری کرده  و ذکر نموده است.در این کتاب با وجود در برداشتن مطالب با ارزش فولکلوریک فهرستی از منابع و مآخذ و یا روایت گران فرهنگ عامه و همچنین آوانگاری اشعار و ترانه ها در آن دیده نمی شود. مطالعه اين كتاب به علاقه مندان حوزه ی فرهنگ عامه چهارمحال توصيه مي شود.

معرفي كتاب تاريخ و معماري بناهاي مذهبي استان چهار محال و بختياري

كتاب تاريخ و معماري بناهاي مذهبي استان چهار محال و بختياري(از آغاز دوره صفويه تا پايان دوره قاجاريه) تأليف علي لَله گاني است. اين كتاب داراي ۳۰۲ صفحه و انتشارات زَرنويس شهركرد آن را در سال ۱۳۸۵ با قيمت ۳۰۰۰ تومان به چاپ رسانده است. اين كتاب به دليل ذكر مطالب سودمند درباره نوع بناهاي مذهبي استان از جمله مساجد تاريخي و امامزاده هاي استان چهار محال و بختياري مفيد و قابل مطالعه است...

ادامه نوشته

معرفي كتاب شاهنامه بختياري داستان رستم و اسفنديار

شاهنامه‌ي بختياري: داستان رستم و اسفنديار از جمله كتاب‌هاي مفيد و ارزنده‌اي است كه محقق و شاعر ارجمند بختياري استاد جواد خسروي‌نيا (احمد خسروي) آن را از متن اصلي شاهنامه‌ي فردوسي به زبان لري بختياري به شيوه‌اي زيبا و بديع بازسرايي كرده است. ناشر اين اثر انتشارات  شهسواري اصفهان است كه اين كتاب را در قطع وزيري و به قيمت 40000 ريال در سال 1389به چاپ رسانده است...اين كتاب گنجينه‌اي از واژگان سره و اصيل لری بختياري است كه شاعر به زيبايي ضمن بازسرايي داستان رستم و اسفنديار شاهنامه به بختياري و آوردن معاني كلمات لُري به فارسي در زير هر صفحه و اعراب‌گذاري كلمات بختياري، خواننده را به فضاي اصلي داستان شاهنامه مي‌برد؛ بياني كه با زبان شيرين بختياري و شاهنامه‌خواني حماسي بختياري بسيار معروف است....

ادامه نوشته

معرفي كتاب فرهنگ زبانزدهاي مشترك قوم لُر

كتاب فرهنگ زبانزدهاي مشترك قوم لُر(بختياري، كهگيلويه و بوير احمد، لري و لكي) نوشته‌ي محقق ارجمند دكتر اردشير صالح‌پور و زينت صالح‌پور است. اين كتاب در سال ۱۳۸۵ توسط ناشر       (به نام مؤلف) در تهران در ۳۴۳ صفحه و با قيمت ۳۵۰۰ تومان به چاپ رسيده است. نويسندگان در اين كتاب پس از پيشگفتار، مطالبي درباره وجه تسميه لر، تقسيم لر به دو شعبه، نمودار تقسيم لرستان، نقشه اراضي لُر نشين، نقشه پراكندگي، لرها و در ادامه مطالبي نيز درباره موقعيت جغرافيايي استانهاي چهارمحال و بختياري، خوزستان، كهگيلويه و بويراحمد، لرستان، ايلام كه به نوعي مرتبط با موضوع كتاب است، آورده اند. نويسندگان در اين كتاب با مطرح نمودن ضرب‌المثل‌هاي رايج لري كه به نوعي بين قوم لر - در استان هاي نامبرده - مشترك است، سعي داشته‌اند به نوعي ضمن معرفي زبانردهاي مشترك در عناوين و موضوعات و مضامين مختلف و تطبيق آن‌ها با ضرب‌المثل‌هاي زبان فارسي، به معرفي ريشه اشتراك فرهنگي و پيوستگي اين قوم با وجود پراكندگي جغرافيايي در استان‌هاي مختلف، بپردازند؛ موضوعي كه در اين زمينه كمتر به آن توجه شده است، بنابراين اين كتاب، منبع مناسبي براي شناخت نمونه اي از فرهنگ و ادبيات مشترك قوم لر است.

مطالبي از اين كتاب «قوم لُر يكي از ديرپاترين اقوام ايراني است، گنجينه‌اي منحصر به فرد و مواريثي ارزشمند از زبانزدها(ضرب‌المثل‌ها) را در فرهنگ و كارنامه‌ فرهنگ خود نهفته دارد.

لُرها به عنوان يكي از اصيل‌ترين اقوام ايراني، نژاد و تبارشان به «پارس»ها مي‌رسد كه بي‌هيچ‌گونه تعلقات فرامرزي، همواره پاسدار اصالت‌ها و ارزش‌هاي فرهنگ كهن ايران زمين و نگهبان كيان و منزلت ايراني بوده‌اند.

اين قوم اصيل و بالنده با پشتوانه‌هاي غني فرهنگ حماسي در ازمنه‌ي مختلف تاريخي زخم‌ها و آسيب‌هاي بسياري بر پيكر و جانش رسيده كه خود حديث ويژه‌اي دارد»(ص 1 كتاب).

 

معرفي كتاب دستور زبان بختياري

الف) معرفي مؤلف و آثار او:

فريبرز فروتن متولد 1352 شهرستان لالي در استان خوزستان، فوق ليسانس علوم كتابداري و اطلاع‌رساني و عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز كه فعاليت فرهنگي خويش را از سال 1367 با چاپ اولين مقاله در مجله اطلاعات هفتگي(صفحه فرهنگ مردم) آغاز نمود وي جوان‌ترين محقق و مؤلف برگزيده‌ي كشور در سال 1367 و داراي تأليفات زير است:

گنجينه‌ي مثل‌هاي بختياري، اهواز: انتشارات خوزستان، چاپ اول، 1375؛ اهواز: انتشارات صمد، چاپ دوم، 1383.

زيارت‌گاه‌هاي بختياري، اهواز: انتشارات صمد، 1383.

چيستان‌هاي بختياري، اهواز: انتشارات صمد، 1383.

دستور زبان بختياري، اهواز: انتشارات كردگار، 1387.

ب) معرفي كتاب دستور زبان بختياري

كتاب دستور زبان بختياري نوشته‌ي فريبرز فروتن است و انتشارات كردگار اهواز آن را در سال 1387 با قيمت 3800 تومان و به شمارگان 1000 نسخه به چاپ رسانده است. اين كتاب داراي 234 صفحه و ده فصل است. در مقدمه‌ي اين كتاب گفتارهايي از استادان معروف زبان‌شناسي كشور درباره اين كتاب و اهميت آن آورده شده است كه به ترتيب درج مطالب شامل اين افراد است: گفتارهاي از دكتر تقي وحيديان كاميار؛ دكتر مهدي مشكوة‌الديني؛ دكتر رضا زمرديان؛ محمدرضا پهلوان‌نژاد و دكتر الخاص ويسي. پس از اين گفتارها سخن مؤلف و در ادامه پيش از شروع فصل اول پيشينه‌ي تبارشناسي و زبان‌شناسي بختياري آورده شده است. در يك نگاه كلي بايد گفت: اين كتاب از جمله كتاب‌هاي ارزشمند در حوزه‌ي زبان‌شناسي لُري بختياري است و نويسنده در آن كوشيده است با رعايت كامل قواعد و قوانين دستور زبان، به شيوه‌ي علمي و آوانگاري دقيق،  واژ‌ه‌هاي اصيل بختياري را در قالب دستور زبان به شيوه‌اي نو در يك مجموعه كامل بياورد؛ امري كه تاكنون كمتر به آن پرداخته شده است. به همين دليل منبعي مناسب براي شناخت دقيق زبان بختياري است. برای اطلاع بیشتر از زندگی و آثار این نویسنده و محقق ارجمند بختیاری به سایت وی با این آدرس http://fariborz-foroutan.com/p01.phpمراجعه فرمایید.

معرفي كتاب لردگان بهشت گمشده

كتاب لردگان بهشت گمشده از جمله كتاب‌هاي مفيد و جديدي است كه به طور اختصاصي به معرفي جلوه‌هاي گوناگون طبيعي، تاريخي، فرهنگي، مذهبي و ... لردگان پرداخته است. نويسنده‌ي جوان اين اثر محمد كريمي منجرموئي(متولد 1366) است. انتشارات سامان دانش شهركرد اين كتاب را به شمارگان 3000 نسخه و به قيمت 35000 ريال در سال 1388 به چاپ رسانده است. اين كتاب داراي 175 صفحه مطالب و 16 صفحه رنگي عكس‌هاي مرتبط با كتاب را دارد و شامل مقدمه و 9 فصل همراه با فهرست منابع است. در اين كتاب اين مطالب و عناوين گنجانده شده است: 

طوايف و تيره‌هاي ساكن شهرستان لردگان، طايفه‌هاي عشايري شهرستان لردگان، وجه تسميه‌ي شهرها و روستاهاي لردگان، شعرا و نويسندگان شهرستان لردگان، فرهنگ مردم(فولكلور) لردگان : بازي‌هاي محلي، آداب و رسوم، جشن‌ها، باورهاي عاميانه، مثل‌ها و متل‌ها و ... است،  شعر و موسيقي، زيارت‌گاه‌ها و امام‌زاده‌هاي لردگان، صنايع دستي و انواع آن در لردگان، مواد اوليه مصرفي در بافته‌هاي عشايري، غذاهاي محلي لردگان، آثار باستاني شهرستان لردگان، گياهان دارويي شهرستان لردگان، پتانسيل‌هاي اقتصادي لردگان از ديگر مطالب اين كتاب است. از آنجايي كه كتاب‌هاي ديگر درباره شهرستان لردگان به صورت متفرقه مطالبي آورده‌اند، اين كتاب به نوعي به معرفي كلي شهرستان لردگان از جنبه‌هاي گوناگون پرداخته‌ است و با اين كه در برخي از مطالب به صورت گذار اشاره داشته است، ولي در يك نگاه معرف شهرستان لردگان است. اين كتاب منبعي مناسب براي آشنايي كلي با فرهنگ، آداب و رسوم و مردم‌شناسي مردم لردگان است. خواندن اين كتاب به علاقمندان توصيه مي‌شود.

معرفي كتاب يك قدم تا آسمان از بام ايران بروجن

كتاب يك قدم تا آسمان از بام ايران بروجن تأليف سيد مرتضي فياضي است كه در زمستان 1386 انتشارات افضل بروجن آن را به قيمت 7000 تومان و به شمارگان 2000 نسخه به چاپ رسانده است. اين كتاب داراي 270 صفحه و شامل 9 فصل و منابع و مآخذ است. پيوست پاياني كتاب مجموعه‌اي از عكس‌هاي رنگي و سياه و سفيد بروجن به روايت تصوير و مشاهير بروجن، نقشه‌هاي از بروجن و محله‌هاي قديمي آن و همچنين اسناد با ارزشي با موضوعات مختلف است كه به اهميت اين اثر افزوده است.نويسنده در اين كتاب سعي در معرفي كردن هر چه بهتر بروجن، اين شهر زيباي استان چهار محال و بختياري از جنبه‌هاي گوناگون به تفكيك موضوعي پرداخته و در اين زمينه نيز موفق بوده است.

عنوان‌ فصل‌بندي و مطالب اين كتاب شامل اين موارد مي‌باشد: فصل اول: به تاريخچه، وجه تسميه، دين، خط، زبان مردم بروجن پرداخته شده است. فصل دوم سيماي فعلي شهرستان بروجن: موقعيت جغرافيايي، جمعيت، صنايع و معادن،ادارات و نهادها اشاره شده است. فصل سوم به مراكز گردشگري و زيارتي شهرستان بروجن و در فصل چهارم به آثار تاريخي و باستاني بروجن پرداخته شده است. سيد مرتضي فياضي در فصل پنجم كتاب كه بخش عمده‌اي از مطالب كتاب در آن آمده است به نوابغ، نخبگان، برترين‌ها، و برجستگان بروجني در زمينه‌هاي علمي، هنري، ادبي، ورزشي، اجتماعي، مذهبي و سياسي اختصاص داده شده است و در اين فصل مي‌توان به خوبي توصيف بروجن به شهر علم، فرهنگ، هنر و ادب و به تعبيري «يونان كوچك» به خوبي پي برد.در فصل ششم كتاب مي‌توان با فرهنگ و آداب و رسوم، اعتقادات، باورها و پندارها و اصطلاحات محلي بروجن اطلاعات مفيدي به دست آورد. فصل هفتم به مشاغل قديمي و سنتي بروجن و در فصل هشتم به اقيلم‌شناسي بروجن پرداخته شده است. نويسنده در فصل پاياني كتاب به مراكز آموزش عالي، كتابخانه‌ها و موزه‌هاي بروجن پرداخته است. اين كتاب منبع مناسبي براي شناخت بروجن از جنبه‌هاي گوناگون است كه به همت نويسنده جوان اين اثر سيد مرتضي فياضي فراهم شده است.

 

 

معرفي كتاب مي‌نويسم انديكا: سروده‌هاي فارس لري

كتاب مي‌نويسم انديكا: سروده‌هاي فارس لُري نوشته و سروده‌ي حسين حسن‌زاده رهدار شاعر و پژوهشگر بختياري است كه انتشارات دستان تهران آن را به شمارگان 2000 نسخه و به قيمت 2000 تومان در سال 1388 به چاپ رسانده است. اين كتاب با ارزش داراي 96 صفحه و مقدمه‌اي در وصف اين كتاب از زبان بهمن كيهان بختيار و ايوب سلطاني همراه با بيست «دُندال»(نغمات آغازين و آرام سروده‌هاي غمگين گاگِريو بختياري) با موضوعات گوناگون است. در واقع كتاب شعر «مي‌نويسم انديكا» سروده‌اي نيمايي با بكارگيري پاره‌اي از واژگان خاص و سَره زبان بختياري است؛ واژگاني نمادين و اسطوره‌اي كه پيرامون هر واژه آن با تعمق و تفسير مي‌توان قلم‌فرسايي كرد و دريافت‌ها نمود...»(نوشته ايوب سلطاني ص:8). در يك ديد كلي اگر بخواهيم مطالب و اشعار فارسي لري اين اثر متفاوت را توصيف كنيم بايد گفت شاعر با ابتكاري نو ضمن آوردن اشعار نيماگونه فارسي با موضوعات برگرفته از فرهنگ و آداب و رسوم كهن بختياري در درون اشعار فارسي واژگان ناب لري بختياري را به زيبايي متناسب با نوع شعر و موضوع اشعار در دندال‌هاي مختلف آورده است و طرحي نو در سرودن اشعار فارس لري به كار گرفته است و براي روشن كردن ذهن مخاطب در مواجه با واژ‌هاي لري به كار رفته در شعر فارسي به صورت زير نويس توضيحِ كاملِ معاني كلمات و تناسب به كار گيري آن را آورده است و همين امر بر ارزش كار او افزوده است. خواندن اين اثر به علاقمندان حوزه شعر و ادب بختياري توصيه مي‌شود.

سرداران گمنام؛ شرح زندگي و مبارزه ابراهيم‌خان ضرغام‌السلطنه و علي مردان‌خان چهار لنگ

معرفی کتاب: برگي از تاريخ معاصر: سرداران گمنام؛ شرح زندگي و مبارزه ابراهيم‌خان ضرغام‌السلطنه و علي مردان‌خان چهار لنگ نوشته مصطفي عليزاده گل سفيدي است كه انتشارات سروچمان اصفهان آن را در 3000 نسخه و به قيمت 1500 تومان در سال 1387 به چاپ رسانده است. اين كتاب از مجموعه كتاب‌هاي عليزاده با عنوان «تاريخ كهن بختياري» است و نويسنده در اين كتاب 102 صفحه‌اي در دو بخش جداگانه به شرح زندگي دو سردار پر افتخار تاريخ بختياري ابراهيم‌خان ضرغام‌السلطنه و علي مردان‌خان بختياري پرداخته است. او در اين كتاب همچنان‌كه در پيشگفتار كتاب اشاره داشته است حاصل ده سال تحقيق و مطالعه اوست و به اين منظور از منابع دست اول و تحقيقي بهره‌ گرفته است. در بخش اول كتاب نويسنده شرح كاملي از زندگي ضرغام‌السلطنه و فعاليت مبارزاتي در جريان مشروطه  و در بخش دوم كتاب به شرح زندگي و مبارزات علي مردان بختياري مطالب جالب توجهي آورده است. عليزاده در پايان اين بخش از كتاب اشعار گاگريو حماسي در وصف علي مردان‌خان معروف به «شير علي مردون» - كه اشعار مقام حماسي آن در بختياري بسيار معروف مي‌باشد- آورده است.

حاج علي قلي‌خان؛ سردار اسعد بختياري

معرفي كتاب: [زندگي‌نامه] حاج علي قلي‌خان؛ سردار اسعد بختياري

 [زندگي‌نامه] حاج علي قلي‌خان؛ سردار اسعد بختياري از جمله كتاب‌هاي جديدي است كه به همت مصطفي علي‌زاده گل سفيدي در سال 1388 با شمارگان 2000 نسخه و به قيمت 2000 تومان به چاپ رسيده است. ناشر اين اثر 208 صفحه‌اي سروچمان اصفهان است. نويسنده در ابتدا با اين جمله‌ي زيبا  «تقديم به: قوم بزرگ لُر كه هر گاه شمشير و تفنگ به دست گرفت، فقط براي ايران جنگيد».كتاب خود را آغاز كرده است.اين كتاب علاوه بر پيشگفتار شامل شش فصل همراه با پيوست‌هاي پاياني كتاب از جمله كتيبه سردار اسعد، قراردادها، تصاوير مرتبط با موضوع كتاب و در پايان فهرست منابع كتاب است.نويسنده در پيشگفتار كتاب درباره‌ي شخصيت والاي سردار اسعد چنين نوشته است: «حاج علي قلي‌خان سردار اسعد به واسطه نقشي كه در دوران مشروطيت، تصرف تهران و سقوط استبداد ايفا كرد، يكي از معروفترين و شناخته‌ترين خوانين بختياري در داخل كشور و حتي خارج از كشور است». عليزاده گل سفيدي در اين كتاب سعي كرده است كه بدون هيچ‌گونه جانبداري به صورت علمي و با استفاده از منابع مستند ابعاد گوناگون شخصيتي و فعاليت‌هاي سياسي و آزادي‌خواهانه‌ سردار اسعد بختياري به ويژه نقش مؤثر او را در انقلاب مشروطه را به طور دقيق مورد بررسي قرار دهد. به همين منظور او در ابتدا به تولد و خاندان و نسب و ويژگي‌هاي اخلاقي، آثار و تأليفات او مطالب مفيدي را آورده است و در ادامه به چگونگي اوضاع بختياري در آستانه‌ي فتح اصفهان و تهران و تلاش براي آزادي و انگيزه‌هاي سردار اسعد از پيوستن به مشروطه و ساير وقايع پس از مشروطه را شرح داده است. پس از اين مطالب درباره‌ي وزارت سردار اسعد و صمصام‌السلطنه در فصل جداگانه‌اي آورده است. در آخرين فصل نويسنده بحث مستقلي را درباره‌ي مشروطه و به نظر او انحرافات مشروطه از مسير اصلي خود را به بحث گذاشته است.

 

معرفي كتاب تشيع در بختياري

كتاب تشيع در بختياري نوشته‌ و تحقيق مصطفي علي زاده گل سفيدي است كه در سال 1388 توسط انتشارات سروچمان اصفهان در 2000 نسخه و به قيمت 2000 تومان به چاپ رسانده است. اين كتاب داراي 209 صفحه و شامل پنج فصل و منابع و مآخذ تحقيق است. نويسنده در مقدمه‌ي كتاب چنين نوشته است:«شواهد بسيار مانند عموميت داشتن مذهب شيعه در مناطق لرنشين، محبت و دوستي با خاندان پيامبر، كثرت سادات، امام‌زاده‌ها و زيارتگاه‌ها در اين مناطق و فقدان نشانه‌هاي بارز گرايش به مذاهب ديگر حكايت از پيوندي عميق و ريشه‌دار ميان قوم لر و مذهب شيعه دارد...»(ص:11).نويسنده در اين كتاب به شيوه علمي و مستند كلياتي درباره موضوع تحقيق و شناختي از قوم لر و بختياري در فصل اول و دوم كتاب مطالبي به صورت مقدمات بحث اصلي كتاب آورده است. در فصل سوم سير تحول مذهب شيعه در بختياري در طول تاريخ دوره‌ي اسلامي آورده است و در ادامه در فصل چهارم به نشانه‌هاي ديگري از تشيع بختياري‌ها از جمله شيوه نام‌گذاري، قبور، زيارت‌گاه‌ها، پيرها، قدمگاه‌ها مطالب جالب و ارزنده‌اي را آورده است. در پايان در فصل پنجم به نتايج تحقيق پرداخته است. در يك ديدگاه كلي درباره‌ي اين كتاب مي‌توان گفت محقق با توجه به منابع مستند و تحقيقات ميداني خود، مطالب قابل توجهي در باره چگونگي رواج تشيع در ميان بختياري‌ها آورده است. خواندن اين كتاب به علاقمندان اين مباحث ديني و مذهبي توصيه مي‌شود.

معرفي كتاب جديد شهركيان در گذر تاريخ

 كتاب جديد شهر كيان در گذر تاريخ  از جمله كتاب‌هاي ارزشمندي است كه به طور ويژه به معرفي و شناخت جنبه‌هاي گوناگون تاريخي و فرهنگي و ساير موارد مربوط به شهركيان در آن پرداخته شده است. نويسنده اين كتاب محقق ارجمند استان چهار محال و بختياري شهرام نكويي(حامدي) شهركي است. چاپ اول اين كتاب در سال 1388 است كه انتشارات سترگ تهران آن را در 2000 جلد و به قيمت 12000 تومان به چاپ رسانده است. اين كتاب داراي 472 صفحه و يازده بخش همراه با پيوست‌هاي پاياني كتاب درباره نسب‌نامه برخي از خاندان شهركيان و تعداد زيادي عكس سياه و سفيد و رنگي مرتبط با اين كتاب است. در اين كتاب مي‌توان اطلاعات مفيدي در زمينه‌ي وضعيت جغرافيايي، دين، زبان، تاريخ و بناهاي تاريخي و اماكن مقدس اين شهر همچنين مشاهير (شعرا، بزرگان ديني، روحانيون و سادات شهركيان) و مراسم اجتماعي و آيين‌ها و غذاهاي سنتي، بازي‌هاي سنتي، اصطلاحات و مثل‌ها، وضعيت فرهنگ كشاورزي به دست آورد كه در يك ديدگاه كلي به معرفي كامل شهركيان تا به امروز در آن پرداخته شده است. بنابراين اين كتاب يكي از منابع مفيد و مستند درباره شهركيان خواهد بود. در واقع با مطالعه‌ي اين كتاب مي‌توان به خوبي دورنمايي از سابقه‌ي كهن اين شهر در طول تاريخ و همچنين فرهنگ و آداب رسوم و مردم‌شناسي مردم اين شهرِ از توابع شهرستان شهركرد استان چهار محال و بختياري به دست آورد. مطالعه اين كتاب و همچنين كتاب شهركيان(شهرك) به روايت تاريخ به علاقمندان حوزه‌ي مردم‌شناسي و شهرشناسي شهرهاي استان چهارمحال و بختياري توصيه مي‌شود.

معرفي كتاب شهركيان (شهرك) به روايت تاريخ

 شهر كيان (شهرك) به روايت تاريخ، كتابي است كه  انتشارات آصف فرخ شهر آن را در سال ۱۳۷۹ به چاپ رسانده است. اين كتاب به همت هيأت تعزيه خواني باب الحوائج شهر كيان و به سرپرستي غلامرضا نكوئي شهركي حدود ۱۰ سال پيش به تأليف شده است. اين كتاب كوچك داراي ۵۹ صفحه همره با عكس هاي رنگي از اين شهر و مشاهير آن است كه در آن به طور اختصار ولي مفيد به بررسي تاريخ، فرهنگ و آداب و رسوم شهر كيان پرداخته شده است. از جمله مواردي كه در اين كتاب آمده مي توان به اين موارد اشاره كرد: وضعيت جغرافيايي و پيشينه تاريخي شهر كيان، شهر كيان از زبان شعرا، آب و هوا و خاك شهركيان، ويژگي هاي انساني، دين و زبان، مراسم عزاداري در شهر كيان، اماكن مقدسه، بناهاي تاريخي شهر كيان(مسجد جامع- گرمابه- گورگاي تپه شهر كيان)، ويژگي هاي اقتصادي، آداب و رسوم اجتماعي در شهر كيان،بازي هاي محلي، شير سنگي، كهن سال ترين زن ايران در شهر كيان(صفحه ۴۰ كتاب كه در سال نشر اين كتاب ۱۳۷۹ نوشته شده اين زن ۱۳۷ سال سن دارد)، شاعران شهر كيان و ساير مطالب مربوط به اين شهر و در پايان كتاب چند نمونه از نسخ قديمي شهر كيان اورده شده است.  

معرفي كتاب مزارات چهار محال و بختياري

معرفي كتاب جديد مزارات چهار محال و بختياري:پژوهشي در معماري و شرح حال شخصيت‌هاي مدفون در بقاع متبركه استان چهار محال و بختياري

كتاب مزارات چهار محال و بختياري  كه در واقع پژوهشي در معماري و شرح حال شخصیت های مدفون در بقاع متبركه استان چهار محال و بختياري است كه با تلاش محمد مهدي فقيه بحرالعلوم  و با همکاری اداره اوقاف و امور خیریه استان چهار محال و بختیاری تأليف شده است. ناشر اين اثر انتشارات وثوق قم است كه در اوايل سال 1389 و به شمارگان 2000 جلد و با قيمت  9000تومان به چاپ رسانيده است. اين كتاب داراي 352 صفحه(64 تصوير رنگي) و شجره نامه برخی از امام زادگان و معرفی ۹۶ تن از امام زادگان چهار محال و بختیاری است و مطالب مندرج در آن شامل پنج فصل و مقدمات كتاب: مقدمه مؤلف، موقعيت جغرافيايي و تقسيمات سياسي استان چهار محال و بختياري، جغرافياي طبيعي و اقليمي استان، وضعيت اجتماعي و اجتماعي  استان چهار محال و بختياري است. در فصل اول به شرح حال اماكن آييني و مزارات و امام‌زادگان شهرستان شهركرد، فصل دوم به شرح امام‌زادگان شهرستان اردل، فصل سوم به شرح و معرفي امام‌زادگان شهرستان بروجن، فصل چهارم مزارات شهرستان و بقاع متبركه فارسان و در فصل پنجم به معرفي مزارات لردگان و شرح بقاع متبركه و قدمگاه‌ها و نظرگاه‌هاي شهرستان لردگان پرداخته شده است.اين كتاب منبع مناسبي براي شناخت بقاع متبركه، امام‌زادگان، قدم‌گاه‌ها، نظرگاه‌ها و همچنين شخصيت‌هاي معنوي و عارف استان چهار محال و بختياري است و با اين كه بسياري از امام‌ زاده‌هاي استان به طور اختصار معرفي شده، ولي در كنار ساير منابع از اين دست مي‌تواند براي علاقمندان و محققين مفيد واقع شود.

 

معرفی کتاب: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روز شمار چهار محال و بختیاری (کتاب اول)

مشخصات کتاب(۹)

نام کتاب: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روز شمار چهار محال و بختیاری (کتاب اول)

 تدوین:به کوشش اداره کل اطلاعات استان چهار محال و بختیاری

محل نشر: تهران

نام ناشر: وزارت اطلاعات تهران (مرکز بررسی اسناد تاریخی)

سال نشر: ۱۳۸۸

یکی از منابع مفید و ارزشمند درباره تاریخ و رویدادهای تاریخی چهار محال و بختیاری به شیوه اسنادی  (در چند دهه پیش از انقلاب) کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روز شمار چهار محال و بختیاری (کتاب اول) است که وزارت اطلاعات تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی آن را در بهار 1388 به چاپ رسانده است و به همت اداره کل اطلاعات استان چهار محال و بختیاری نیز تدوین شده است. چاپ اول این کتاب 545 صفحه ای به قیمت 3800 تومان و شمارگان 3000 نسخه است که به طور اختصار حضور علاقمندان و محققین تاریخ انقلاب اسلامی معرفی می شود: در ابتدای این کتاب قسمتی از پیام پنجم مرداد 1357 امام خمینی(ره) درباره ی اهمیت بررسی تاریخ دقیق نهضت اسلامی آورده شده است و در ادامه در پیشگفتار، مطالب ارزنده ای درباره تاریخچه ساواک و تاریخچه آن در چهار محال و بختیاری و توضیحاتی برای بهره گیری بهتر از این کتاب آورده شده است، سپس در پیش درآمد کتاب به معرفی سیمای کلی استان چهار محال و بختیاری و سایر مطالب توضیحی درباره اهمیت این کتاب و مطالب مندرج در آن پرداخته شده است.  از آنجایی که این کتاب به صورت معرفی اسناد است فهرست مطالب ندارد و پس از مقدمات کتاب، مستقیماً به بازخوانی اسناد و آوردن شکلی از اسناد پرداخته شده است و در چینش اسناد ترتیب تاریخی آن رعایت شده و اولویت های تنظیم اسناد به ترتیب با زمان وقوع حادثه، تاریخ سند، تاریخ امضای سند و تاریخ پی نوشت های مربوطه آورده شده است. در پایان کتاب فهرستی از اعلام آمده است که جستجوی مطالب را آسان تر می کند و در قسمت های پایانی کتاب ضمائم و عکس هایی از مشارکت و فعالیت انقلابی مردم چهار محال و بختیاری پیش از انقلاب تا پیروزی انقلاب اسلامی آورده شده است که به اهمیت این کتاب می افزاید.

 

 

معرفی کتاب فرهنگ بختیاری

مشخصات کتاب(۸)

نام کتاب: فرهنگ بختیاری

 نویسنده: عیدی محمد ارشادی

محل نشر: تهران

 ناشر: انتشارات آروَن

سال نشر: ۱۳۸۸

 قیمت ۲۱۵۰۰ تومان.

کتاب فرهنگ بختیاری از جمله کتابهای جدید است که انتشارات آروَن تهران آن را به چاپ رسانده است. نویسنده این کتاب عیدی محمد ارشادی فارساني است. این کتاب دارای ۱۱۴۴ صفحه و علاوه بر سر سخن یا سخن آغازین از جهانگیر نصری اشرفی (در دو صفحه) شامل پیشگفتار، مقدمه و مقدمه مؤلف، لغات(به انضمام آداب و رسوم) متلها و مثلهای بختیاری، بازی های محلی و سنتی قدیمی بختیاری و تصاویر مرتبط با موضوعات کتاب و در نهایت فهرست منابع و مآخذ است. این کتاب منبع بسیار مناسب و جدیدی در حوزه فرهنگ عامه و آداب و رسوم لغات و واژه های گویش لُری بختیاری و با تأکید بر شهرستان فارسان از توابع استان چهارمحال و بختیاری است و به قول نویسنده در پیشگفتار کتاب نتیجه بیست و پنج سال تلاش وی برای جمع آوری لغات و آداب و رسوم محلی و فرهنگ عامه است و برای این منظور از گویشوران سالخورده و آگاهان فرهنگ بومی بسیار بهره گرفته است و از آنجایی که تا کنون در این زمینه در شهرستان فارسان چنین کار مهم و منسجم و هدفمندی صورت نگرفته است می تواند منبع مناسبی برای فرهنگ مردم این منطقه باشد. علاوه بر این این کتاب که بخش اعظم آن مربوط به لغات و اصطلاحات و واژ ه های گویش بختیاری و به لهجه فارسانی است به نوعی نیر معرف لغات کل مناطق بختیاری نیز می باشد و از این جهت برای محققان بختیاری و زبان شناسان منبع مناسبی به شمار رود. از جمله نقاط قوت این کتاب آوردن متلهای قدیمی و شفاهی بختیاری است که هم اکنون برخی از آنها رو به فراموش شدن هستند و در این کتاب هم به گویش بختیاری و هم ترجمه آن به فارسی و واژه نامه های آن آورده شده است که به ارزش کار او در فرهنگ عامه بختیاری می افزاید(این کتاب با همه محاسنی که برای آن برشمردیم نواقص و اشکالات محتوایی و متنی زیادی نیز دارد که لازم است مورد نقد محققین واقع شود تا در چاپهای بعدی اصلاح گردد) خواندن این کتاب به فرهنگ دوستان بختیاری توصیه  می شود.

 

کشاکش قدرت

 

نوشتاری که در ادامه  خواهد آمد معرفی  کامل کتاب چهارمحال و بختیاری در عصر زندیه نوشته  قاسم فتاحی است که انتشارات سدره المنتهی شهرکرد آن را به چاپ رساند. این کتاب توسط نگارنده در کتاب ماه تاریخ و جغرافیا: ماهنامه تخصصی اطلاع رسانی و نقد و بررسی کتاب دوره جدید شماه مسلسل ۱۲۶ آبانماه ۱۳۸۷ در صفحات ۷۶-۸۱ با عنوان "کشاکش قدرت" به چاپ رسیده است.

 با سقوط سلسله مقتدر و طولاني مدت صفويه در سال 1135 هجري قمري تا روي كار آمدن حكومت قاجاريه با تاجگذاري رسمي آقامحمد خان قاجار در تهران- به عنوان پايتخت اين حكومت نو ظهور - در سال 1210 هجري قمري، مردم ايران دوران سخت و پر آشوب و فترت و نااستواري را گذرانده بودند؛ دوراني هفتاد و پنج ساله‌اي  كه شكل‌گيري آن با شورش افغان‌ها و حكومت هفت ساله آنان – از سال 1135 تا 1142 هـ .ق – آغاز شده بود كه در پي آن شرايط سخت و دشواري را براي مردم ايران پديد آورند، اين امر از يك سو و از سوي ديگر كشمكش و جنگ و درگيري بين ايلات مختلفِ ايران  كه در آن زمان قسمت اعظم جمعيت ايران را تشكيل مي‌دادند و نقش مهمي در به قدرت رسيدن حكومت‌ها و تأمين نيروي نظامي آنان داشته‌اند  و سران این ایلات براي كسب قدرت، نا امني فراواني را در كشور ايجاد كرده بود، اين امر با وجود تهاجم قدرت‌هاي بيگانه مزيد بر علت شده بود. در اين دوران پر فترت به ترتيب دو حكومت كوتاه مدت افشاريه و زنديه روي كار آمدند و به جز آرامش نسبي دورانِ محدودِ سر سلسله‌ی اين حكومت‌ها، يعني نادرشاه افشار و كريم‌خان زند، مردم كمتر روي آرامش، آسايش و امنيت به چشم خود ديده‌اند. در اين دوران توصيف شده،  منطقه‌ي چهارمحال و بختياري نيز - بنا بر دلايلي كه ذكر آن خواهد آمد- همانند سایر نقاط کشور، مورد توجه و كشمكش قدرت طلبان قرار گرفت.....

ادامه نوشته

معرفي كتاب (لاتين) قصه هاي ايراني

 

در دو سده اخير درباره تاريخ اقوام و فرهنگ عاميانه مردم ايران شرق شناسان و ايران شناسان خارجي مطالب بسيار مفيد و ارزنده اي به رشته تحرير درآورده  كه خود منبعي باارزش در اين زمينه محسوب مي شوند كه كمتر مورد توجه محققان داخلي بوده است. بسياري از اين كتب به زبان لاتين است كه به علت معرفي نشدن شان كمتر مورد استفاده علاقمندان قرار گرفته است. از جمله اين نويسندگان پر تلاش لوريمر است كه در اين نوشتار به ذكر معرفي كلي آثارش در زمينه گويش و فرهنگ بختياري و مردم كرمان پرداخته خواهد شد.  معرفي آثار اين ايران شناس به ويژه  كتاب  ارزشمند  قصه‌هاي ايراني توسط نگارنده در كتاب ماه علوم اجتماعي 5 ويژه‌نامه انسان‌شناسي1 (ماهنامه تخصصي اطلاع رساني و نقد و بررسي كتاب) دوره جديد، شماره پنجم، مرداد ماه 1387 در بخش معرفي و نقد كتاب لاتين  در صفحات 73 تا 75 به چاپ رسيده است. كه در ذيل عين مقاله چاپ شده ذكر خواهد شد. اميد است با مطالعه در اين آثار با گوشه اي از  فرهنگ باارزش مردم ايران زمين بيشتر آشنا شويم.

(لازم به يادآوري است برخي از اين آثار كه مرتبط به فرهنگ عاميانه بختياري اند - به ويژه قصه  و ترانه هاي بختياري-  توسط نگارنده ترجمه شده و به زودي به چاپ خواهند رسيد).

ادامه نوشته

معرفی کتاب: چهارمحال و بختیاری در عصر زندیه

 مشخصات کتاب(۷)

نام کتاب: چهارمحال و بختياري در عصر زنديه ( ۱۲۰۹-۱۱۶۳هـ .ق)

 نام نویسنده: قاسم فتاحی 

محل نشر: شهرکرد

نام ناشر: سدرة‌المنتهي

سال نشر: ۱۳۸۷

معرفي كتاب:  كتاب چهارمحال بختياري در عصر زنديه از جمله كتاب‌هاي تاريخي معتبر جديدي است كه با تلاش قاسم فتاحي(متولد ۱۳۴۵) تأليف شده و انتشارات سدرة‌المنتهي شهركرد آن را اخيراً  (۱۳۸۷) با قيمت ۳۰۰۰ تومان به چاپ رسانده است و داراي ۲۳۲ صفحه و شامل دوازده فصل و منآبع و مآخذ و فهرست اعلام است. اين كتاب دومين اثر قاسم فتاحي در زمينه شناخت نقش منطقه چهارمحال و بختياري در تحولات تاريخ ايران پس از سقوط حكومت صفوي است- كتاب اول او «چهارمحال وبختياري  در عهد افشاريه است» - نويسنده در اين كتاب تلاش كرده است اوضاع سياسي و اقتصادي و فرهنگي منطقه را در فاصله‌ي زماني سقوط حكومت افشاريه(۱۱۶۳هـ .ق) تا افول حكومت زنديه را مورد بررسي قرار دهد. عناوين و زير مجموعه‌ي مطالب اين دوازده فصل كتاب شامل موارد زير است:

فصل اول: جنگ قبايل بر سر قدرت؛ رقابت‌هاي طايفه‌اي پس از مرگ نادر؛ كريم‌خان و طايفه زند. فصل دوم: رقابت خوانين بختياري و زند براي تسلط بر اصفهان؛ جنگ كَمَره ميان علي‌مردان‌خان و كريم‌خان؛ جنگ«مورچه خورت» و شكست علي‌مردان‌خان از ابوالفتح‌خان؛ سقوط اصفهان و غارت آن توسط سپاه مهاجم. فصل سوم: اتحاد سه‌گانه خوانين بختياري و زند و تشكيل حكومت جديد در ايران؛ پيمان‌شكني علي‌مردان‌خان و فروپاشي اتحاد سه‌گانه؛ لشكر‌كشي علي‌مردان‌خان به فارس. فصل چهارم: واكنش كريم‌خان در برابر پيمان‌شكني علي‌مردان‌خان؛ جنگ چهارمحال و شكست علي‌مردان‌خان. فصل پنجم: كريم‌خان زند وكيل‌الدوله ايران؛  تلاش‌هاي مجدد علي‌مردان‌خان براي كسب قدرت؛ ماجراجويي محمدخان‌زند و شكست وي از علي مردان‌خان؛ جنگ نهاوند و شكست علي‌مردان‌خان از قواي زنديه. فصل ششم: واپسين تلاش‌هاي علي‌مردان‌خان بختياري براي رسيدن به قدرت؛ اقدام محمد حسن‌خان قاجار براي كمك به علي‌مردان‌خان؛ درخواست كمك ساكنان قلعه كرمانشاه از علي‌مردان‌خان؛ علي‌مردان‌خان بختياري و شاه سلطان حسين دوم؛ جنگ كرمانشاه و پايان كار علي‌مردان‌خان؛ شكست كريم‌خان‌زند از آزادخانِ افغان و فرار او به چهارمحال و بختياري؛ قتل علي‌مردان‌خان بختياري. فصل هفتم:غلبه كريم‌خان بر رقيبان و تحكيم قدرت در كشور؛ علي‌مردان خان كوچك بختياري؛ ميرزا طاهر چهارمحالي و حكومت كهگيلويه؛ بختياري‌ها و شورش زكي خان؛ اقدامات انتظامي كريم خان در چهارمحال و بختياري. فصل هشتم: اقامت كريم‌خان در شيراز و نقش بختياري‌ها در تحولات اين دوران؛ اقدامات كريم‌خان پس از اقامت در شيراز؛ مشاركت بختياري‌ها در جنگ بصره؛ عُصيان حيدرخان بختياري. فصل نهم: چهارمحال و بختياري در عهد جانشينان كريم‌خان؛مرگ كريم‌خان و جنگ قدرت ميان افراد خان زند؛ اهميت چهارمحال و بختياري در عهد زنديه؛ بختياري‌ها و جانشينان كريم‌خان؛ جنگ قدرت ميان طوايف زند و قاجار و حمايت بختياري‌ها از زنديه؛ مخالفت بختياري‌ها با آقامحمدخان. فصل دهم: حاكميت در چهارمحال و بختياري در دوره زنديه و سياست‌هاي كريم‌خان. فصل يازدهم: اوضاع اجتماعي و اقتصادي چهارمحال و بختياري در عهد زنديه؛ خانه آزاده. فصل دوازدهم: نگاهي به وضع ادبيات چهارمحال و بختياري در عصر افشاريه و زنديه؛ ادبيات ايران در عصر افشاريه و زنديه؛ شعراي چهارمحال و بختياري در عهد افشاريه و زنديه. فتاحي در پايان هر فصل، نكات مفيد و ارزشمندي براي آگاهي بيشترخواننده از ساير منابع مرتبط با موضوع و توضيح مطالب كتاب، به صورت يادداشت آورده است كه بر ارزش كار او مي‌افزايد. اين كتاب براي شناخت وقايع تاريخي و اجتماعي و فرهنگي چهارمحال و بختياري در عصر زنديه از منابع معتبر و مفيد محسوب مي‌شود و مطالعه و نقد اين كتاب به علاقه‌مندان تاريخ محلي براي غناي بيشترچاپ‌هاي بعدي آن توصيه مي‌شود.

 

معرفی کتاب: آداب و رسوم و فرهنگ عامه ایل بختیاری چهارلنگ

مشخصات کتاب(۶)

 نام کتاب: آداب و رسوم و فرهنگ عامه ایل بختیاری چهارلنگ: به انضمام پیشه‌های مهم، نام گیاهان، خوردنی‌ها، پوشیدنی‌ها و جانداران منطقه.

 نام نویسنده: رضا سرلک

محل نشر:تهران

نام ناشر: طهوری

سال نشر: ۱۳۸۵

معرفی کتاب: کتاب " آداب و رسوم و فرهنگ عامه ایل بختیاری" با محتوای غنی و پر ارزشی که دارد، یکی از ارزشمندترین کتاب‌هایی است که با در نظر گرفتن جنبه‌های گوناگون و جزئی فرهنگ عامه‌‌ی بختیاری، تا کنون در زمینه شناخت فرهنگ مردم بختیاری – به ویژه بختیاری‌های چهارلنگ – پدید آمده است.نگارنده و گردآورنده این اثر مهم، رضا سرلک(متولد۱۳۱۳) است، که انتشارات طهوری تهران آن را (با قیمت ۲۵۰۰ تومان) در سال ۱۳۸۵ منتشر کرده است. این کتاب در واقع پژوهشی است در آداب و رسوم طایفه ایل بختیاری چهارلنگ ساکن در منطقه «پاچه لک» یکی از بخش‌های  شهرستان‌ «الیگودرز» استان لرستان است که با بسیاری از پژوهش‌های مشابه‌ی خود به گونه‌ای متفاوت است؛ چرا که حدود جغرافیایی آن دقیقاً مشخص و معلوم است و نویسنده در آن به به نکات بسیار ریز و جرئی و دقیقی توجه کرده است که تا کنون در پژوهش‌های دیگر مورد توجه نبوده است. از جمله ویژگی‌های دیگر و  مهم این کتاب این است که نویسنده دوران کودکی و نوجوانی خود را در پاچه لَک گذرانده و از نزدیک با بسیاری از آداب و رسوم آشنا شده بود و در سال‌های بعد نیز حدود ده سال از اوقات فراغت و تعطیلات خود را اختصاص داده است برای جمع‌آوری قسمت زیادی  از فرهنک و ادبیات شفاهی بختیاری از طریق تحقیقات میدانی و مصاحبه با افراد مطلع محلی از این نوع ادبیات به ویژه افراد مسن و کهنسال، که حاصل این تلاش چندین ساله این کتاب ارزشمند است.

این کتاب دارای ۲۳۲صفحه است و نویسنده پس از سپاسگزاری از افرادی که یاریگر او در این امر بودند، با آوردن پیشگفتار و چگونگی و شیوه جمع‌آوری مطالب این کتاب صفحه‌ای را هم به جدول حروف و نشانه‌های آوانویسی برای تلفظ صحیح کلمات گویش بختیاری و همچنین صفحه‌ای را به سازمان اجتماعی ایل بختیاری اختصاص داده است. کتاب آداب و رسوم و فرهنگ عامه‌ی بختیاری چهارلنگ شامل پانزده فصل با این عناوین است:فصل اول: اداره امور روستا؛ فصل دوم: شادی؛ فصل سوم: عزاداری؛ فصل چهارم: باورها؛ فصل پنجم: چیستان‌ها(چِنه چِنه، چیِ چیِ)؛ فصل ششم: نقش شعر و موسیقی؛ فصل هفتم: مسائل عاطفی و اعتقادی؛ فصل هشتم: نام کودکان در موقعیت‌های مختلف؛ فصل نهم: بازی و سرگرمی؛ فصل دهم: نام دام‌ها در سنین و مراحل مختلف؛ فصل یازدهم: پیشه‌ها؛ فصل دوازدهم: اوزان و مقادیر و رنگ‌ها؛ فصل سیزدهم: موقعیت آب و هوایی؛ فصل چهاردهم خوردنی‌ها؛ فصل پانزدهم: جانداران منطقه. در پایان کتاب به این ترتیب شرح پاورقی‌های کتاب؛ منابع کتاب که در آن نام کتابی نیامده زیرا تمام مطالب این کتاب به صورت میدانی جمع‌آوری شده است و به نوشته نویسنده در نوع خود و قابل استناد است؛ تصاویر ابزار و لوازم سنتی دامداری و کشاورزی که در گذشته در روستاها مورد استفاده بوده و امروزه به ندرت بعضی از آنها یافت و یا استفاده می‌شوند، آمده است که بر ارزش این کتاب افزوده و قسمت پایانی این منبع، نمایه است. مطالعه این کتاب ما را با بسیاری از  جنبه‌های گوناگون فرهنگ عامه، آداب و رسوم سنتی بختیاری‌ها از جمله باورها، جشن‌های سور و سوگ(شادی و سوگواری)، شعر و موسیقی و ترانه‌های عامیانه بختیاری، فرهنگ نام‌گذاری کودکان بختیاری در زمان‌های گذشته، بازی‌ها و سرگرمی‌های مردم و ... آشنا می‌کند. بنابراین اگر کسی بخواهد به طور کلی با گونه‌ها، محتوا و درونمایه فرهنگ عامیانه بختیاری شناختی دقیق پیدا کند، مطالعه این کتاب برای او بسیار کمک کننده است و خواندن آن به علاقه مندان حتماً توصیه می‌شود.

معرفی کتاب: گفت و لفت(فرهنگ عامیانه بختیاری)

 مشخصات کتاب(۵)

نام کتاب: گُفت و لُفت (گفت‌وگو- سخن‌گویی خودمانی) درباره فرهنگ عامیانه بختیاری

نام نویسنده: عبّاس قنبری عدیوی

محل نشر: شهرکرد

نام ناشر: مرید

سال نشر: ۱۳۸۵

معرفی کتاب: یکی از منابع مفید و با ارزش در زمینه‌ی فولکلور و فرهنگ عامیانه بختیاری که در سال ۱۳۸۵ توسط انتشارات مُرید شهرکُرد(با قیمت ۲۵۰۰تومان) به چاپ رسیده، کتاب "گفت و لُفت" نوشته‌ی دکتر عباس قنبری عُدیوی(متولد۱۳۴۶ ) است. این کتاب دارای ۱۸۴ صفحه است و پس از چکیده‌ی مطالب اصلی کتاب و سخن آغازین، شامل این عناوین مجزا است: فلسفه‌ی فولکلور؛ جایگاه پدر در فرهنگ بختیاری؛ امثال و حکم: آیینه‌ی شناخت ایل بختیاری؛ چِنه چِنه(چیستان) در ادبیات شفاهی بختیاری؛ آفرین و ناآفرین در فرهنگ عامیانه بختیاری؛ پرندگان در فرهنگ عامه‌ی بختیاری؛ زمان در پنداره‌های مردم بختیاری؛ باورها و پندارهای بختیاری؛ مهمانی: در مثل و باورهای عامیانه‌ی بختیاری؛ چلّه بُری در بختیاری؛ چهل قرآن در چهارمحال و بختیاری؛ قلعه یاسین در فرهنگ عامیانه چهارمحال و بختیاری؛ اَلِفه در فرهنگ مردم بختیاری؛ بردشیر(شیر سنگی)؛ مافِه‌گَه: یادمان بزرگان ایل بختیاری.

پایان بخش کتاب نیز نمایه نام‌ها و کلید واژه‌ها و کتابنامه است. دکتر قنبری در ابتدای شروع کتاب نام فرهنگ ‌یارانی که وی را در گردآوری ادبیات شفاهی این اثر یاری کرده‌اند، آورده و در چکیده‌ی مطالب، هدف از گردآوری و تألیف و نام‌گذاری این کتاب را این‌ گونه نوشته است:«گُفت و لُفت(goft o loft) در بختیاری به گفتگوی عاطفی و خیلی صمیمی گفته می‌شود که در آن الفاظ و عبارت‌های شیرین محمِلِ محتوی خوش و نغزی است که جذاب و دلنشین می‌باشد. این اثر در موضوع فولکلور و ادبیات عامیانه بختیاری تهیه شده و مجموعه‌ای از گفتار مستقل و در عین حال به هم پیوسته‌ی این فرهنگ غنی است. این کتاب دریچه‌ای است برای آشنایی با ادبیات شفاهی مردم اصالت‌مند بختیاری که در دیار خود قرن‌های متمادی آن را حفظ کرده و نسل به نسل انتقال داده‌اند.«گفت و لُفت» میدانی است برای طرح زوایای ادب عامه‌ی مردم فرهنگ دوست و ادب پرور بختیاری و تلاشی است برای پاسداری از مرزهای دانایی و معرفی هر چه بهتر گنجینه‌ی غنی گذشتگان به امروز و فردای همتباران نیک‌ نهاد و گَونژاد. این اثر کوششی نو برای احیای سنت‌های پسندیده و پژوهشی مردم‌شناسانه است، برای آشنایی پژوهشگران و نخبگان با ادب ایرانی به طور عام و فرهنگ و ادب بختیاری به طور خاص...»(قنبری عدیوی،۱۳۸۵: ۹). لازم به ذکر است برخی از عناوین این کتاب به صورت مقاله در برخی مجلات معتبر کشور به چاپ رسیده است. مطالعه‌ی این کتاب ارزشمند به علاقه‌مندان فرهنگ و ادبیات عامیانه بختیاری توصیه می‌شود؛ چرا که این اثر و سایر آثار گران‌بهای نویسنده در زمینه گونه‌های مختلف فرهنگ عامیانه بختیاری، حاصل سال‌ها تلاش او در گردآوری و ثبت و ضبط و تحلیل ادبیات شفاهی قوم بختیاری- از طریق تحقیق میدانی و مصاحبه با کهنسالان مطلع از این ادبیات- است. با آرزوی توفیق روز افزون الهی برای ایشان و سایر فرهنگ پژوهان فرهنگِ مردمِ ایران.

معرفی کتاب: افسانه های بختیاری

مشخصات کتاب(۴)

نام کتاب: افسانه‌های بختیاری

نویسنده: ویکتوریا دقیقیان

محل نشر: تهران

نام ناشر:کتاب روشن

سال نشر: ۱۳۸۵

 معرفی کتاب : کتاب «افسانه‌های بختیاری» از جمله کتاب‌های مفید در زمینه شناخت افسانه‌های قدیمی و کهن مردم بختیاری است که به همت و تلاش «ویکتوریا دقیقیان» جمع‌آوری و تألیف شده و انتشارات کتاب روشن تهران آن را در سال ۱۳۸۵ با قطع پالتویی ، با قیمت ۱۵۰۰ تومان منتشر کرده است. دراین کتاب ۱۴۶ صفحه‌ای، نویسنده پس از آوردن مقدمه و شرحی از علاقه‌‌اش به جمع‌آوری ادبیات عامیانه بختیاری و روش تحقیق و ابزار کار و شیوه‌ای  که او برای گردآوری اطلاعاتِ ادبیاتِ شفاهی به ویژه مَتَل‌ها و افسانه‌های رایج در بین مردم بختیاری به کار برده، به مواردی اشاره کرده است که خود حاکی از صبر و حوصله و تلاش وافر نویسنده برای نوشتن این مجموعه ارزشمند است. دقیقیان در این کتاب‌ هجده افسانه و مَتَل بختیاری را با ذکر نام، سن و گاهی طایفه فرد راوی با رعایت کردن امانت‌داری آورده است، که این امر سبب ارزش کار اوست. علاوه بر این، وی بنابرنقل راوی برخی از متل‌ها را با گویش لُری بختیاری همراه با آوانگاری جملات و ترجمه فارسی و نوشتن معنی کلمات گویشی بختیاری آن در زیر صفحه آورده و برخی دیگر را  به زبان فارسی آورده است. در پایان کتاب نیز واژه‌نامه و اصطلاحات بختیاری را به صورت الفبایی با آوانگاری و معنی فارسی کلمات آمده است. مَتَل‌ها و افسانه‌های این کتاب ارزشمند خود گویای بخش اندکی از افسانه‌ها، قصه‌ها و مَتَل‌های فراوان ادبیات شفایی بختیاری است که هنوز هم رایج هستند، و از آنجایی که کمتر ثبت و ضبط شده‌اند، با مرگ هر یک از این راویان -که بیشتر کهنسال هستند- در معرض خطر فراموش شدن بخش مهمی از این ادبیات ارزشند مواجه هستیم.  با تلاش نویسنده با گردآوری بخشی از این نوع از ادبیات عامیانه حفظ شده‌اند که خود کاری ماندگار و ارزشمند است.لازم به ذکر است چاپ اول این کتاب با تیراژ کم(۷۰۰نسخه) کمیاب شده است و انتظار می‌رود برای چاپ‌های بعدی در تیراژ بیشتر اقدام شود تا این کتاب در اختیار علاقه‌مندان به این بخش از ادبیات عامیانه‌ی بختیاری قرار گیرد.

   

معرفی کتاب: سرچشمه ضرب المثل های بختیاری

مشخصات کتاب(۳)

نام کتاب: سرچشمه ضرب المثل های بختیاری

نویسنده: رضا حیدری پِبدَنی

محل نشر: قم

نام ناشر: حضرت عباس

سال نشر: ۱۳۸۶

  کتاب سرچشمه ضرب‌المثل‌های بختیاری از جمله کتاب‌‌هایی است که در زمینه ادبیات عامیانه بختیاری و با رویکردی ویژه به ضرب‌المثل‌ها توسط رضا حیدری پِبدَنی(متولد۱۳۴۶در شهرستان کوهرنگ) با تلاش و کوشش چندین ساله‌اش، گردآوری شده و انتشارات حضرت عباس قم آن را با قطع وزیری در سال ۱۳۸۶ – با قیمت ۴۵۰۰ تومان- به چاپ رسانده است. این کتاب در ۴۴۰صفحه و  شامل یک مقدمه و سه فصل با موضوعات مجزا است. در فصل اول نویسنده در یک صفحه شرح مختصری درباره ایل بختیاری آورده است و پس از آن عنوان اصلی مطالب را «میر نوروز بختیاری»- یکی از شاعران گمنام بختیاری که در ۳۶۰ سال پیش و در زمان خلیل‌خان بختیاری زندگی می‌کرده است- اختصاص داده است. نویسنده پس از شرح حال کوتاهی از این شاعر بختیاری، نمونه‌ای از اشعار زیبا و پر معنا - با گویش بختیاری و حرکت گذاری واژگان محلی و معنی آنها در پاورقی- از وی آورده است. حیدری در پایان این فصل به چند شاعر نامی بختیاری و نمونه‌ای از ابیات آنها اشاره کرده است از جمله :«محمد کاظم فرهادی بابادی» متخلص به  فانی از کوهرنگ؛ «داراب افسر بختیاری»؛ «مُلا زلفعلی کُرانی». او همچنین مطالبی را درباره توصیف منطقه «پِبدِه» - که در ۴۰کیلومتری شهرستان لالی  مسجد سلیمان قرار دارد- آورده و در نهایت این فصل را با نوشتن ترانه‌ محلی و عامیانه معروفِ «دی بلال» به پایان رسانده است.

فصل دوم این کتاب - که بسیار کوتاه است-   حکایتی درباره «قضا و قدر» با نام محلی «تیگ و تیگ نِوشت»(پیشانی و پیشانی نوشته) آورده است. فصل سوم کتاب که بیشترین حجم کتاب به اختصاص داده شده است ضرب‌المثل‌های رایج بختیاری همراه با الفبای انگلیسی، برای سهولت در تلفظ واژگان لُری بختیاری با معنی  فارسی هر مثل آورده است.

نویسنده در این فصل نهصد وهفت ۹۰۷مثل بختیاری - که به طور شفاهی که هم اکنون نیز در بین مردم این قوم رواج دارد - را به ترتیب شماره، بدون در نظر گرفتن ترتیب حروف الفبا، آورده است. او در ابتدا مثلی را به گویش بختیاری و نوشتن تلفظ آن به الفبای انگلیسی با معنی روان فارسی آورده، سپس به ریشه یابی و سرچشمه و منشا‌ برخی از مثل‌ها پرداخته است و در کل  مفهوم  و کنایات و کاربرد هر مثل را آورده است. این کتاب  پر محتوا در کنار سایر کارهای ارزشمندی که  نویسندگان بختیاری درباره ضرب‌المثل‌های بختیاری از سال   ۱۳۴۳ با چاپ کتاب ضرب‌المثل‌های بختیاری اثر بهرام داوری تا کنون - به ویژه کتاب امثال و حکم بختیاری اثر ارزشمند دکتر عباس قنبری عدیوی- نوشته‌اند، بسیار مفید و حائز اهمیت است و باز هم جای تحقیق و پژوهش دارد؛ چرا که بن‌مایه‌ها و ریشه‌های فرهنگ مردمان این دیار بسیار کهن و ارزشمند است، فرهنگی که برآمده از هزاره‌های پر فراز و نشیب تاریخ و ادبیات این قوم در طی سالیان سال است که به  صورت شفاهی به امروز رسیده . این ضرب‌المثل‌ها در واقع چکیده و عصاره‌ اندیشه‌ها و نگرش‌های مردم بختیاری در طول زندگی آنان از گذشته تا کنون است، بنابراین ثبت و ضبط و مطالعه این مثل‌ها خود یکی از بهترین کلیدهای راه‌یابی به فرهنگ و ادبیات شفایی مردم بختیاری است. مطالعه  و دقت در نوع مثل‌ها و نقد این کتاب و ارائه پیشنهادات و نظرات سازنده  برای چاپ‌های بعدی کتاب، به علاقه‌مندان ادبیات عامه بختیاری توصیه می شود. پاینده باشید.